داتیکا- در سال ۱۳۹۸، جدا از چالش‌هایی که در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات وجود داشت، دستاوردهایی هم حاصل شد. دستاوردهایی مانند سورپرایز پهپادی وزیر، دژفا، حذف خدمات ارزش افزوده، حذف قبوض کاغذی و گسترش پهنای پاند.
به گزارش داتیکا، چالش‌های حوزه ICT در سال گذشته کم نبودند. آنچه مسلم است، قطعی چند روزه اینترنت، پرتاپ ناموفق ماهواره ظفر به مدار، حمله هکرها به گیت‌ها و اختلال در اینترنت، تکمیل پروژه اینترنت ملی و … سال پر ماجرایی را برای وزارتخانه ارتباطات رقم زد. اما همیشه پشت نیمه خالی هر لیوانی، نیمه پری هم آرام گرفته است!
از آنجایی که اقتصاد ایران به لطف سند چشم انداز ۱۴۰۴ هنوز در دوران گذار از مالکیت دولتی به خصوصی به سر می‌برد، درست مانند چالش‌های ICT که در نهایت به وزارتخانه ارتباطات کمانه می‌کردند، دستاوردهای این حوزه را هم باید به نوعی پای این وزارتخانه نوشت. در ادامه به مرور چند مورد از این دستاوردها می‌پردازیم.
دژفا؛ سپر امنیتی شبکه ملی اطلاعات ایران
در اردیبهشت سال ۹۸، محمدجواد آذری جهرمی از چند پروژه تکمیل شده رونمایی کرد که شاید مهمترین آن دژفا بود. به لطف این طرح، سپر امنیتی شبکه ملی اطلاعات همراه با توسعه فناوری از حریم شخصی افراد محافظت می‌کند. هدف اصلی آن هم مقابله با حملات سایبری، حمایت از تداوم خدمات دیجیتال، جلوگیری از کلاهبرداری، نشر اطلاعات و شناسایی بدافزارها اعلام شد. اتصال ۷۲۰۰ روستا به شبکه ملی اطلاعات و افزایش ۳۰ برابری توان دفاعی در برابر حملات سایبری، دیگر دستاوردهای مهمی بودند که وزیر جوان به مناسبت روز جهانی ارتباطات از آن ها رونمایی کرد.
حذف قبوض کاغذی تلفن
با دستور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، صدور قبوض کاغذی تلفن به تاریخ پیوست. در راستای تحقق هرچه بهتر شعار دولت الکترونیک و آنچه از جانب آذری‌جهرمی صرفه‌جویی ۱۴۴۰ میلیارد تومانی عنوان شد، از مهر ماه سال ۹۸ دیگر قبض کاغذی برای تلفن‌های ثابت صادر نشد. در نتیجه مشترکان خطوط ثابت موظف شدند با شماره گیری ۲۰۰۰ یا مراجعه به سایت مخابرات و یا شماره گیری کد USSD اعلام شده از سوی مخابرات یعنی ستاره ۲۰۲۰ مربع، نسبت به پرداخت بدهی قبض تلفن خود اقدام کنند.
شگفتانه پهپادی وزیر جوان
اواخر آذرماه ۹۸ و پس از پشت سر گذاشتن دوره سخت قطعی اینترنت در ایران، وزیر جوان خبر از یک شگفتانه ویژه داد. به همین دلیل بین عموم مردم موجی از حدس و گمان شکل گرفت و در نهایت، آذری‌جهرمی از پهپادهایی رونمایی کرد که کارکرد پستی داشتند. این پروژه پست پلاس نام گرفت و به لطف آن نخستین پهباد پستی ناوگان هوایی در ایران آغاز به کار کرد. جلوگیری از آلودگی هوا و امدادرسانی دارویی از اهداف ویژه این پروژه عنوان شدند. البته پهپاد پستی به صورت آزمایشی در تهران آغاز به کار کرد و قرار شد با رفع نقایص در دیگر نقاط ایران هم به کار گرفته شود.
اضافه شدن ۱۴۰۰ گیگابیت به ظرفیت پهنای باند
یکی از آورده‌های کرونا برای کاربران اینترنت ایران افزایش پهنای باند بود! بدین صورت که با صدور نسخه خانه‌نشینی برای مبارزه با این ویروس منحوس، کاربران فعال اینترنت در ایران افزایش یافتند. در نتیجه، کمبود پهنای باند با کندی و اختلال در استفاده از اینترنت رخ نمایی کرد و وزارت ارتباطات برای حل این مشکل وارد صحنه شد. در همین راستا، وزیر ارتباطات در اواخر اسفندماه در صفحه توئیترش نوشت: ۲۰ درصد رشد پهنای باند ارتباطات بینالملل، ۶۰ درصد رشد پهنای باند ارتباطات داخلی، ۱۰۰ درصد رشد مصرف حجمی کاربران شبکه ثابت خانگی و ۴۰ درصد رشد مصرف حجمی کاربران شبکه موبایل، در دو هفته اخیر اتفاق افتاده است. امشب ۱۴۰۰ گیگابیت‌برثانیه دیگر به ظرفیت هسته شبکه IP زیرساخت افزوده می‌شود تا آماده نوروز باشیم.
ناقوس مرگ خدمات ارزش افزوده
آبان ۹۸، وزارتخانه ارتباطات ایران، از پایان مبارزه سخت خود با شرکت‌های ارزش افزوده خبر داد که طبق گفته جهرمی، سال‌ها از عدم اطلاع مردم سو استفاده کرده و مبالغ هنگفتی را از آن‌ها دریافت کردند. شرکت‌های ارزش افزوده به سبک قیف وارونه، با عضوگیری آسان و خروج سخت از سامانه، در ازای ارائه عملا هیچ خدمتی مبالغ هنگفتی را با کسر از حساب کاربران تلفن همراه به دست می آوردند!
پیش به سوی ۹۹ !
جنگ همه جانبه با کرونا، تحویل سال متفاوتی را برای ایرانیان رقم زد. به تبع آن ورود به سال ۱۳۹۹ برای بازیگران اصلی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات هم با چالش‌های فراوانی همراه بوده است. چالش‌هایی نظیر تعدیل نیرو در کسب‌وکارها، اختلال در شبکه اینترنت به دلیل کمبود پهنای باند، خروج از صنعت کسب‌وکارهایی کوچک و بعضا متوسط و … تنها بخشی از موانع سرسخت پیش روی فعالان این عرصه هستند. اما آنچه مسلم است، مانند عرصه پزشکی و مدافعان سلامت جامعه، فعالان حوزه ICT نقش مهم و بسزایی در عبور از این بحران ایفا می‌کنند. چه از نظر فراهم کردن زیرساخت‌های مورد نیاز ارتباطی و چه در حوزه هایی نظیر سرگرمی و آموزش که سلامت روان مردم را تضمین می‌کنند. امید می‌رود آخر شاهنامه سال جدید به قدری خوش باشد که تلخی‌های سال ۹۸ به فراموشی سپرده شود.
