داتیکا: علم رباتیک ارتباط مستقیمی با دانش هوش مصنوعی دارد. دانشی نوظهور در دنیا که می رود به یک انقلاب تکنولوژیک بدل شود. در واقع می توان گفت، هوش مصنوعی محل تلاقی بسیاری از علوم و فنون است که کاربردهای گوناگون و فراوانی در علوم رایانه، علوم مهندسی، علوم زیست‌شناسی و پزشکی، علوم اجتماعی و … دارد.
به گزارش داتیکا اوایل دهه ۵۰ میلادی بود که ظهور کامپیوترهای کاربردی تحقیقات در باره هوش را به رشته‌ای نظری و تجربی تبدیل کرد. کامپیوتر به ابزاری برای ساخت خلاقانه محصولات هوش مصنوعی تبدیل شد هرچند بسیاری از نظریه‌های هوش مصنوعی نتوانستند از این سنجش نمره قبولی بگیرند اما در نهایت هوش مصنوعی به تدریج جای پای خود را محکم کرد و به چیزی فراتر از تصور اولیه دانشمندان تبدیل شد و حالا رقابت در این علم در دنیا ادامه دارد.
ایران نیز اما از این رقابت عقب نمانده است. براساس آمار سایت مرجع رتبه بندی ژورنالها(سایماگو)، ایران در حوزه علوم کامپیوتر شاخه هوش مصنوعی از منظر شاخص تعداد مقالات منتشر شده در ژورنالهای معتبر دنیا از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۸ حائز رتبه ۱۵ در میان کشورهای دنیاست و بالاتر از کشورهایی همچون هلند، ترکیه، سوئد، فنلاند، سوئیس و روسیه قرار گرفته است.
بر این اساس، پژوهشگران ایرانی در خلال سال های ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۸ حدود ۱۰ هزار مقاله در ژورنالهای معتبر دنیا در علوم کامپیوتر شاخه هوش مصنوعی منتشر کرده‌اند. البته چین ، آمریکا و ژاپن به ترتیب در جایگاه اول تا سوم این رده بندی قرار دارند.
خبرخوش برای طرفداران هوش مصنوعی در ایران
به تازگی نیز، وزیر ارتباطات از راه‌اندازی مرکز توسعه نوآوری هوش مصنوعی ایران از هفته آینده خبر داده و اعلام کرده این مرکز با مدیریت پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات و با همکاری وزارت علوم و مشارکت دانشگاه های شریف، تهران و امیر کبیر و به یاد بود همه ی جانباختگان هواپیمای اوکراینی راه اندازی خواهد شد.
«محمد جواد آذری جهرمی» در توییتر خود ضمن اعلام این خبر جزییات بیشتری درباره این مرکز نوشت:
«هوش مصنوعی محرک پرقدرت پیشرفت در آینده است. دانشمندان هوش مصنوعی پرتوانی در ایران داریم اما عدم وجود توان پردازشی و داده ها به ویژه داده های دولتی دو چالش اساسی توسعه این صنعت در کشور است. برای رفع این دو چالش “مرکز توسعه نوآوری هوش مصنوعی ایران” هفته بعد راه اندازی خواهد شد. این مرکز با مدیریت پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات و با همکاری وزارت علوم و مشارکت دانشگاه های شریف، تهران و امیر کبیر و به یاد بود همه ی جانباختگان هواپیمای اوکراینی راه اندازی خواهد شد. منتظر سایر دانشگاه ها هم هستیم. این مرکز نقش مهمی در تئسعه اقتصاد دیجیتال خواهد داشت.»
البته پیش از این «حسن روحانی» در اوایل بهمن ماه در جلسه هفتگی هیئت دولت نوید افتتاح مرکز مهم نوآوری در زمینه توسعه هوش مصنوعی را داده بود و در همان وقت «محمد جواد آذری جهرمی» در یک پست اینستاگرامی خبر از صحبت‌هایی جدی با مدیران این دانشگاه‌ها برای انجام یک کار بزرگ داده بود و نوشته بود: «با رئیس جمهور صحبت کردم و با نظر مساعد ایشان، امروز عصر با وزیر علوم و روسای دانشگاه‌های شریف، تهران و امیرکبیر جلسه مهمی داریم، تا با یاری همه نخبگان این دانشگاه‌ها و به یاد و نام عزیزان «پرواز بی‌بازگشت»، یک کار بزرگ را در مسیر پیشرفت علمی ایران آغاز کنیم.»
حالا به نظر می رسد وعده های دولت روحانی در این خصوص در حال عملی شدن است. گفتنی است، در آخرین رتبه‌بندی‌های معتبر جهانی که از سوی نهاد سایمگو صورت گرفته است؛ ایران در زمینه هوش مصنوعی رتبه اول را در غرب آسیا به خود اختصاص داده است. بر این اساس، در مقایسه با کشورهای منطقه خاورمیانه، ایران در سال ۲۰۰۸ نزدیک به ۳۶ درصد مقالات علوم کامپیوتر منطقه را تولید کرده است. اگر چه روند انتشار مقالات افزایشی بوده و همچنان ایران پیشتازی خود را در منطقه حفظ کرده اما باید توجه داشت کشورهای دیگر منطقه نیز به این حوزه توجه کرده اند و سهم درصدی ایران در سالهای پس از ۲۰۰۸ رو کاهش گذاشته است. امید است با افتتاح این پژوهشگاه جایگاه ایران در منطقه و جهان در خصوص این علم تثبیت شود.
