داتیکا: اینترنت ملی، طرحی که دولت دوازدهم می گوید ۸۰ درصد آن را اجرایی کرده است؛ هنوز برای بسیاری از کاربران اینترنت در ایران مبهم و حتی می توان گفت ترسناک است چرا که بسیاری معنای آن را فیلترینگ گسترده شبکه جهانی می دانند.
اما واقعیت چیست؟ اینترنت ملی در حقیقت مانند یک پیوست به شبکهی اینترنت جهانی اضافه میشود. در شبکه ملی اطلاعات یا اینترنت ملی، سیستمهای مسیریابی و سیستمهای تبدیل نام دامنه به IP فیلتر میشود و ارتباطاتی که در حوزهی مرزی کشور باشند، از مسیر جایگزین داخلی و بدون هرگونه گردش خارج از مرزهای کشور، حرکت میکنند.
ویژگی دیگر این شبکه، عدم امکان دسترسی به اطلاعات صرفا داخلی توسط اعضای خارجی اینترنت است. به عبارت دیگر اطلاعاتی که در شبکه ملی اطلاعات قرار بگیرند، نمیتوانند توسط کاربران خارجی اینترنت مشاهده شوند.
بنا بر نظر بسیاری از کارشناسان امنیت شبکه، کاهش وابستگی زیر ساختهای حیاتی کشور به اینترنت برای ارتقا امنیت ملی قطعا امریست ضروری که پس از حملات گسترده و سازمان دهی شده به صنایع کشور توسط استاکس نت و همچنین مشکلات پیش آمده برای نیروگاه بوشهر اهمیت دوچندانی یافت.
آنها معتقدند، قرار داشتن همه خدمات دولت الکترونیک بر روی شبکه اینترنت بجای اینترانت، کشور را در معرض هک سخت به معنای ایجاد اختلال و بدتر از آن هک نرم به معنای ورود بی خبر و بدون ایجاد تغییر به منظور دزدی اطلاعات مهم ملی، قرار می دهد. موافقان اینترنت ملی می گویند که این روزها دیگر کم کم موج جدایی از اینترنت جهانی یا آمریکایی در دنیا آغاز شده است. کشورهایی مثل کره شمالی، چین، روسیه، کوبا و کره جنوبی؛ نمونه های جهانی اینترنت ملی هستند که البته هر کدام به نوعی از شبکه موسوم به ملی استفاده می کنند.
داتیکا در سلسله گزارش هایی به بررسی اینترنت ملی در این کشورها خواهد پرداخت. در این گزارش قصد داریم اینترنت ملی در چین را بررسی کنیم.
چین و اینترنت
همانطور که پیشتر گفته شد؛ چین یکی از کشورهایی است که در کنار استفاده از اینترنت سالهاست شبکه اینترنت ملی خود را راه اندازی کرده است .این کشور نیمه کمونیستی تا کنون بیشترین تعداد بازی های ملی رایانه ای، موتور جستجوی ملی، میل سرور های ملی و از همه مهمتر سیستم عاملی ملی را طراحی کرده است.
یکی از مسائلی که اینترنت کشور چین را از دیگر کشورها متمایز می کند، فعال نبودن شرکت های مخابراتی خارجی در این کشور است. در حالت عادی شرکت های مخابراتی خارجی بدون مشکل در کشورها به فعالیت می پردازند. این شرکت ها زیرساخت های خود را به نقاط تبادل اینترنت (Internet Exchange Points – IXP) متصل کرده و اینترنت با جریان پیدا کردن در این نقاط، شبکه های کوچکتر مخابراتی را به هم وصل می کند.
دولت چین اجازه فعالیت شرکت های مخابراتی خارجی را نمی دهد و به جای آن ها شرکت های مخابراتی چینی وظیفه گسترش امور مخابراتی چین به فراتر از مرزهای این کشور را بر دوش می کشند. با این کار سرویس دهنده های چینی درون یک شبکه میان یکدیگر به تبادل ترافیک می پردازند.
تمامی کانکشن ها باید از فایروال ملی این کشور (Great Firewall) عبور کرده و از طریق یکی از شرکت های مخابراتی چینی (China Telecom, China Unicorn, China Mobile) به نقاط تبادل اینترنت رسیده تا نهایتاً کاربر به اینترنت متصل شود. این ساختار محدودکننده که شباهت زیادی به اینترانت دارد برای کاربران دردسرساز ولی دارای مزایای متعدد برای دولت هاست.
اول اینکه چین هر وقت که بخواهد می تواند برنامه های فیلترینگ خود را به علت عدم حضور شرکت های مخابراتی خارجی و قوانین حمایت از مشتری حساس آن ها اجرا کند. دوم اینکه هر زمان حمله ای به زیرساخت های این کشور انجام شود دولت می تواند دسترسی به اینترنت را قطع کرده و با تکیه بر شرکت های مخابراتی و دیتاسنترهای محلی دسترسی محدود به اینترنت را برقرار کند.
مزیت دیگر اینترانت برای چین بیرون نرفتن ترافیک بین کاربران چینی به خارج از مرزهای این کشور است. اگر کاربری در ایتالیا بخواهد به سایتی در داخل همین کشور دسترسی پیدا کند متوجه می شود که اتصال او قبل از وصل شدن به سایت مقصد، به سرورهای کشورهایی نظیر آلمان و فرانسه متصل شده است که اتفاقی کاملاً عادی است. چنین الگوی اتصال به اینترنت در چین موجود نیست چرا که ترافیک میان شرکت های مخابراتی محلی مبادله شده و جز در موارد محدود از این کشور خارج نمی شود.
چنین شبکه ای برای امنیت ملی چین کاربردی خواهد بود چون تا زمانی که کاربران به سایت های خارجی وصل نشوند و ترافیک فراتر از مرزهای چین نرود، سرویس های اطلاعاتی خارجی دسترسی بسیار محدودی به ترافیک رد و بدل شده در این کشور خواهند داشت.
چین در واقع، یک شبکه داخلی بزرگ از سرویسها و اپلیکیشنها، ایجاد کرده است. قصد این کشور، انزوا و دور کردن مردم خود از سایر بخشهای دنیا نیست؛ بلکه به «اقتدار مجازی» باور دارد. یعنی دولت باید بتواند، کلیه فعالیتهای اینترنتی که داخل مرزهایش رخ میدهد را تنظیم کند.
با اینکه این طرح از لحاظ تکنیکی، اینترانت به حساب نمیآید؛ اما به شدت محدودکننده است و تمامی نقشهای یک اینترانت ملی را ایفا میکند. از طرفی یک الگوی مناسب برای کشورهایی که قصد محدودسازی اینترنت دارند، به حساب میآید.
اخیرا نیز دفتر اطلاعات شبکه اینترنت ملی چین اعلام کرده که استفاده کاربران از وبلاگها و دیگر خدمات این شبکه با نامهای مجازی ممنوع است و کاربران باید در فضای مجازی از نام و مشخصات حقیقی خود استفاده نمایند.به این ترتیب چین نمونه ای جالب از طرح ملی کردن اینترنت است که چه بخواهیم و چه نخواهیم محدودیت هایی برای کاربران اینترنت کشورش ایجاد کرده است.
ارائه دهندگان سرویس اینترنت در چین کداماند ؟
شرکتهای چاینا تله کام، چاینا یونی کام و چاینا موبایل سرویسهای اینترنت همراه و پهنای باند ارائه میکنند. تعرفهها و هزینهها بر اساس ISPهای مختلف در مناطق مختلف متفاوت است و دریافتهای آنها ممکن است بهصورت ماهیانه یا سالانه باشد. معمولاً هزینهی پرداخت ماهیانه از سالانه بالاتر است. هزینههای اینترنت همراه بهصورت ماهیانه محاسبه میشود. البته ذکر این نکته ضروری است که فیس بوک، گوگل پلاس، توییتر و سایر سایتهای مشابه در چین فیلتر هستند و در صورتی که کاربران بخواهند به حسابهای خود در این سایتها وارد شوند باید از پراکسی استفاده کنند.