داتیکا– در عصر حاضر، دیگر کمتر حوزهای باقی مانده که مزه دیجیتالی شدن را نچشیده باشد و صفر و یکها، به دنیایش سرک نکشیده باشد. به واسطه کرونا، حوزه سلامت و بهداشت این روزها تیتر یک بسیاری از اخبار شده اند. اما جویندگان نیمه پر هر لیوان در این بحران جهانی، سوار بر کشتی سریعالسیر تکنولوژی، از چه فرصتی بهرهمند شده اند؟
به گزارش داتیکا، امروزه مردم جهان درگیر مبارزهای همه جانبه با مهمانی ناخوانده هستند و به همین دلیل است که بیش از هر زمانی به فکر حفظ سلامت خود افتاده اند. از طرفی، این سخن از زبان خیلی از افراد اهل پیشبینی شنیده شده که جهان پس از کرونا، دیگر شبیه جهان قبل از کرونا نخواهد شد. حدسی که اگر به یقین تبدیل شود، یکی از زیرشاخههای سلامت الکترونیک، با آغوشی باز انتظار ما را میکشد.
یکی از مفاهیمی که در ارتباط با با فناوریهای ارتباطی ایجاد شده است و زیرمجموعه سامانه پیشرفته خدمات ماشین به ماشین (M2M) است، مفهوم سلامت الکترونیکی (e-Health) است. قدمت این اصطلاح تازه متولد شده، حداکثر به ۱۹۹۹ میلادی باز میگردد .
مفهوم سلامت الکترونیک شامل انواع گوناگونی از کاربردهاست. برای مثال: پروندهی سلامت الکترونیک افراد، که میتواند وضعیت جسمانی فرد را به متخصصان گزارش دهد، یا پزشکی از راه دور که برای تشخیص و درمان افرادی که در فاصلهای دور قرار دارند به کار میرود و یا مدیریت دانش سلامت که در شرایط شیوع بیماریهای همهگیر مانند کرونا، بهترین راهکارها را اطلاعرسانی کند از جمله این کاربردهاست. یکی از زیربخشهای مهم حوزهی سلامت الکترونیک، سلامت موبایلی یا سلامت همراه است و شامل خدماتی در زمینهی علوم پزشکی و بهداشت است که از طریق گوشیهای تلفن همراه انجام میشود .
سلامت همراه، اصطلاحی ست که برای برنامههای کاربردی در زمینه طبابت و سلامت عمومی در دستگاههای ارتباطی همراه به کار می رود. mHealth (پزشکی از راه دور) نخستین بار برای ارائهی خدمات سلامت از طریق وسایل ارتباطی قابل حمل و تکنولوژیهای شبکهای به کار برده شد. اما امروزه بیشتر در مورد ارائه خدمات سلامت از طریق تلفن همراه شناخته میشود. البته ارائه این خدمات از طریق گوشیهای هوشمند، کامپیوترهای جیبی، دستگاههایی با قابلیت برقراری ارتباط بیسیم مانند wi-fi و غیره نیز امکانپذیر است.
طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، mHealth، استفاده از تکنولوژیهای موبایل (بدون نیاز به ارتباط بیسیم) در راستای اهداف سلامت است. سه فاکتور اصلی در mHealth عبارتند از: تکنولوژیهای اطلاعات و ارتباطات (IST)، مداخله در سیستم سلامت و برداشتن محدودیت مکانی. بنابراین استفاده از تکنولوژیهای موبایل در جهت اهداف سلامت را میتوان به عنوان تعریف مختصر mHealth دانست.
استفاده از تکنولوژیهای موبایل در مساله سلامت، دو دستاورد مهم دارد. از جمله آنها حمل دانش پزشکی بر بالین بیمار است. دیگر اینکه به محض تقاضای اطلاعات پزشکی، چه اطلاعاتی که درباره بیمار ثبت شده و چه اطلاعاتی که مربوط به پایگاههای دانش پزشکی است، به صورت به روز شده در اختیار پزشک معالج قرار میگیرد.
ویژگیهای یاد شده در یک جهان کرونایی و حتی پساکرونایی به شدت حائز اهمیت هستند. زیرا به صورت عمومی زندگی نوع بشر با سرعت فراوانی به سمت دیجیتالی شدن پیش میرود. چه بسا در این مورد خاص که ویروس کرونا، اهمیت حفظ سلامت را برای ما دوچندان کرده و سبک زندگی ما در ابعاد گوناگونی دچار تغییرات گسترده شده، بهتر است فرصت را غنیمت شمرده و نیم نگاهی هم به تکنولوژیهای آینده در این حوزه داشت. چالشی که شاید دیر و زود داشته باشد اما بالاخره به سراغمان خواهد آمد. پس هرچه زودتر آن را بپذیریم، کمتر دچار غافلگیری میشویم.