به گزارش داتیکا، در دنیای امروز، هوش مصنوعی به عنوان یکی از پیشرفتهترین و تأثیرگذارترین فناوریها شناخته میشود که میتواند به تحول اقتصادی و اجتماعی جوامع کمک کند. با این حال، ایران با چالشهای جدی در مسیر توسعه این فناوری مواجه است که نیاز به تحلیل عمیق و همهجانبه دارد.
ایران با وجود ظرفیتهای بالقوهای که در زمینه نیروی انسانی و استعدادهای جوان دارد، با موانع متعددی روبهروست که مانع از پیشرفت در حوزه هوش مصنوعی میشود. یکی از این موانع، زیرساختهای فناوری اطلاعات است. در حالی که کشورهای پیشرفته به سرعت در حال بهروزرسانی و تقویت زیرساختهای خود هستند، ایران با مشکلاتی نظیر اینترنت ناکافی و عدم دسترسی به فناوریهای روز مواجه است. این مسئله بهویژه در حوزههای پردازش داده و یادگیری ماشین که نیاز به حجم بالای داده و پردازش سریع دارند، بسیار حائز اهمیت است.
علاوه بر این، نظام آموزشی کشور نتوانسته است بهطور مؤثر نیازهای بازار کار را شناسایی و برآورده کند. در حالی که بسیاری از دانشگاهها در حال آموزش مباحث نظری هوش مصنوعی هستند، ارتباط بین آموختهها و نیازهای عملیاتی صنعت به شدت ضعیف است. این شکاف نه تنها به کمبود نیروی کار متخصص منجر میشود بلکه به تضعیف روحیه نوآوری و کارآفرینی در بین جوانان نیز دامن میزند. به عبارت دیگر، نهادهای آموزشی باید بهگونهای طراحی شوند که دانشجویان را برای ورود به بازار کار آماده کنند و آنها را با چالشهای واقعی صنعت آشنا سازند.
تحریمهای اقتصادی و محدودیتهای بینالمللی نیز عامل دیگری هستند که به توسعه هوش مصنوعی در ایران آسیب میزنند. این محدودیتها مانع از دسترسی به فناوریهای پیشرفته و همکاریهای بینالمللی میشود و در نتیجه، ایران از روند جهانی پیشرفت در این حوزه جا میماند. بهعنوان مثال، عدم دسترسی به ابزارهای نرمافزاری و سختافزاری پیشرفته، میتواند توانایی محققان و توسعهدهندگان ایرانی را در ایجاد و بهبود الگوریتمها و مدلهای هوش مصنوعی محدود کند و در نهایت به کاهش کیفیت پروژهها منجر شود.
نیاز به یک استراتژی جامع
برای غلبه بر این چالشها، نیاز به یک استراتژی جامع و منسجم از سوی دولت و نهادهای خصوصی داریم. ایجاد یک اکوسیستم حمایتی که شامل تسهیلات مالی، زیرساختهای لازم و مشاورههای تخصصی باشد، میتواند به بهبود وضعیت کمک کند. بهعلاوه، لازم است که سیاستگذاران و تصمیمگیرندگان، به اهمیت هوش مصنوعی در آینده اقتصادی کشور پی ببرند و تدابیری برای جذب سرمایهگذاریهای خارجی و داخلی در این حوزه اتخاذ کنند.
همچنین، تقویت همکاری بین دانشگاهها و صنعت میتواند به پر کردن شکافهای موجود کمک کند. ایجاد برنامههای کارآموزی و فرصتهای یادگیری عملی برای دانشجویان، میتواند به افزایش مهارتهای عملی آنها و آمادهسازی بهتر برای ورود به بازار کار منجر شود.
تحلیل ابرچالشهای توسعه هوش مصنوعی در ایران نشان میدهد که با وجود موانع، این کشور پتانسیل بالایی برای پیشرفت در این حوزه دارد. با برنامهریزی و سرمایهگذاری مناسب، ایران میتواند به یکی از مراکز نوآوری در زمینه هوش مصنوعی تبدیل شود و از این طریق به توسعه اقتصادی و اجتماعی خود کمک کند.