روزهای سیاه «کرونا» و حق دسترسی آزاد به «اطلاعات»

داتیکا-۶ کرونا دوباره جان گرفته، سهمگین تر از یک سال و اندی گذشته. شهرها یکی یکی قرمز شده اند و در عرض چند روز، آمار مبتلایان و فوتی های بیماری، از دو برابر هم فراتر رفته است.د

دراین روزها که هر ساعتش، هم برای مردم و هم برای کادر درمان سخت می گذرد، همه یک پرسش واحد دارند: چه شد که این گونه شد؟ چگونه ناگهان کرونا رشدی تصاعدی کرد و این همه خانواده دیگر را داغدار و عزادار کرد؟

طبیعتا در این شرایط، انتظار افکار عمومی از روزنامه نگاران و خبرنگاران، پیداکردن پاسخی صریح به این پرسش اساسی است؛ اما تقریبا هیچ رسانه ای را نمی توان پیدا کرد که پاسخ این پرسش را به روشنی و دقت بدهد؛ می دانید چرا؟ به یک علت ساده: مقامات و تصمیم گیران وزارت بهداشت و ستاد ملی کرونا، به عنوان منبع اصلی پاسخ به این پرسش، برخلاف تمامی استانداردهای عرفی، اخلاقی و حرفه ای، تمام یا بخشی از حقیقت را پنهان می کنند.

واضح ترین اظهار نظر در این پنهان کاری را ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت عیان کرد؛ او در پاسخ به پرسشی با این مضمون که «چرا تعطیلات نوروز هیچ محدودیتی اعمال نشد تا ما شاهد افزایش فزاینده آمار فوتی ها و مبتلایان کرونا نباشیم»، به صراحت گفت: «ستاد ملی کرونا مانع استفاده از فرصت طلایی عید برای خاموش کردن شعله های کرونا شد». وقتی خبرنگار-مجری در ادامه این گفت وگو از او خواست مشخصا بگوید چه کسی؟ از این موضوع طفره رفت و در کمال تعجب گفت: «نمی توانم اسامی این افراد را بگویم!». خودداری مرد شماره دو وزارت بهداشت از ارائه اطلاعات در این خصوص، نه تنها صراحتا مخل مبانی اصل شفافیت و تمامی تبصره های مرتبط با آن است، بلکه مغایر حق روزنامه نگاران برای دسترسی آزادانه به اطلاعات هم هست.

فصل سوم «آیین نامه کار حرفه ای روزنامه نگاری»، روزنامه نگار را دارای حقوق گسترده و مسئولیت های حرفه ای مشخص معرفی می کند و در بین این حقوق، مهم ترین حق روزنامه نگار در این آیین نامه «حق جست وجو، بررسی و دسترسی آزاد به اطلاعات و اخبار و انتشار آن» دانسته شده است.

ازدست دادن فرصت طلایی تعطیلات نوروز برای خاموش کردن شعله های کرونا از یک سو و فراهم کردن زمینه برای افزایش تصاعدی آمار مبتلایان و فوتی ها از سوی دیگر، نه تنها هزینه های مادی و معنوی زیادی را برای کشور فراهم آورد، بلکه مهم تر از آن عزیزان زیادی را هم از خانواده هایشان گرفت و بسیاری را راهی تخت بیمارستان کرد.

طبیعی است در موضوعی با این اهمیت و در این سطح گسترده و همه گیر، افکار عمومی از مطبوعات انتظاری جز روشن شدن ریشه های این موضوع ندارد و روزنامه نگاران هنگامی در جلب توجه مردم به «روایت اصلی» موفق خواهند شد که بتوانند با ارائه اطلاعات بیشتر درباره زمینه و پیشینه و تحلیل کارشناسانه آن، به خوانندگان کمک کنند تا به جای غافلگیر شدن، با آن برخورد آگاهانه و فعال داشته باشند؛ اما وقتی مقامات مسئول به راحتی از زیر بار مسئولیت شانه خالی می کنند و واقعیات را با خبرنگاران و روزنامه نگاران در میان نمی گذارند، طبیعی است که رسانه ها هم نمی توانند مخاطبانشان را از «اصل موضوع» باخبر کنند. این موضوع هم چیزی نیست که روزنامه نگاران حرفه ای که همواره «دقت» را مهم تر از هر عامل دیگری می دانند، بتوانند با حدس و گمان و منابع دست دوم سراغ آن بروند و مجبورند نهایت تلاش خود را برای انتشار حقیقت از زبان مسئولان مرتبط و مطلعان آگاه داشته باشند؛ اما اگر آنها آگاهانه تلاش برای سرپوش گذاشتن بر حقیقت داشته باشند، تنها کاری که می توان کرد، اعلام صریح این رفتار غیرمسئولانه به مردم و تلاش برای تغییر آن است. امروز هم باید امیدوار بود و هم تلاش کرد که مدیران مسئول وزارت بهداشت و ستاد ملی کرونا، نص صریح اصل شفافیت و تمامی قوانینی را که آنها را مجبور به انتشار اطلاعات می کند، رعایت کرده و مقصران این روزهای سیاه را به مردم معرفی کنند. تنها در این صورت است که شاید زخم ها اندکی التیام یابد… .

برچسب‌ها :

مطالب مرتبط

آخرین مطالب : اخبار عمومی،نقد و نظر

آخرین اخبار

فهرست
خروج از نسخه موبایل