داتیکا- روز پنجشنبه با برگزاری شهرآورد پایتخت میان پرسپولیس و استقلال، یکی از بزرگترین رویدادهای رسانهای داخل کشور سپری شد. رویدادی که از دریچه رسانهای، تفاوتی بزرگ با دربیهای پیشین داشت؛ اولین دربی با رعایت قانون حق پخش فراگیر ویدئویی. اما در اولین آزمون عملی بزرگ برای اجرای این قانون چه گذشت؟
به گزارش داتیکا، چندی پیش فدراسیون فوتبال با برگزاری مزایده اعلام کرد که شرکت فراکاو حق پخش ویدئویی فراگیر مسابقات فوتبال داخلی را به دست آورده است. فراکاو یک هلدینگ بزرگ رسانهای ست که سایت تماشا، ورزشسه و آنتن زیر مجموعه آن به شمار میروند.
در ابتدا صداوسیما که خود را متولی صدور مجوز حق پخش میدانست با اعطای مجوز حق پخش از سوی فدراسیون به این هلدینگ، مخالفتی صریح داشت. اما پس از اینکه صداوسیما در این میان به نوعی استثنا دانسته شد، این منازعه هم به پایان رسید. در نهایت، ورزشسه و برنامههای تلویزیونی صداوسیما، تنها رسانههایی لقب گرفتند که باید برای مخاطبان پرشمار فوتبالی، به پوشش رسانهای ویدئویی میپرداختند.
پس از کشمکشهای اخیر میان دولت، صداوسیما و قوه قضائیه بر سر قانون صدور مجوز حق پخش فراگیر ویدئویی، دربی پایتخت به اولین رویداد رسانهای مهم تبدیل شد که نتیجه عملی انحصار در حق پخش و اعطای مجوز در آن به ورطه آزمون کشیده میشد.
صداوسیما پیش از این هم تنها رسانه متولی پخش زنده فوتبال ایران محسوب میشد، اما همانطور که گفته شد، پوشش این دربی یک آزمون بزرگ برایش محسوب میشد که اتفاقا در آن مردود هم شد. برای مهر تایید زدن به این فرضیه، جدا از جنبه محتوایی مانند جا ماندن از شادیهای پس از گل، عدم نمایش صحنه گلهای بازی که مشکوک به آفساید بودند با دوربین خط نگه دار و … از نظر فنی هم به نحوی تصاویر با کیفیت پایین پوشش داده میشد که محمدرضا احمدی، گزارشگر مسابقه بارها به آن اشاره کرد و با ربط دادن کیفیت پایین به تابش نور آفتاب، مجبور به عذرخواهی از بینندگان تلویزیونی شد.
از طرفی رسانههای آنلاین ورزشی به دلیل موضوع حق پخش، نه تنها از پوشش ویدئویی مسابقه، بلکه از پوشش ویدئویی کنفرانس مطبوعاتی مربیان در روز قبل از بازی هم منع شده بودند! همچنین در اتفاقی عجیب، سرویسدهنده –سرور- رسانههای رقیب ورزش سه، مانند پایگاه خبری فوتبالی یا لنز ایرانسل و روبیکا از کار افتاده بودند. در این میان در برنامه فوتبال برتر هم مدام تبلیغ روبیکایی میشد که به کل از کار افتاده بود!
در نتیجه محدودیتهای اعمال شده برای رسانههای آنلاین، در پوشش رسانهای حواشی مسابقه هم ضعف مشهودی دیده شد. برای مثال، در راهروی VIP ورزشگاه، دو بازیکن استقلال مدعی شدند که مورد ضرب و شتم ماموران پلیس قرار گرفتهاند. اما تنها متولی پوشش ویدئویی آنلاین این مسابقه یعنی ورزش سه، در میکسدزون ورزشگاه مشغول گرفتن ویدئو از بازیکنان دیگر بود و دیگر رسانهها هم بابت تصویربرداری از چنین اتفاقاتی محدود شده بودند.
به نظر میرسد باید متولیان، سیاستگذاران و قانونگذاران موضوع صدور حق پخش فراگیر صوتی و تصویری، تجدید نظری اساسی در این موضوع داشته باشند. زیرا حداقل در اولین آزمون بزرگ اعطای مجوز انحصاری، شکستی بزرگ برای پوشش دهندگان رسانهای رقم خورد.
در نتیجه، از آنجایی که در پوششهای اینچنین ضعیف رسانهای، این مخاطبان هستند که بیشترین ضرر را میبینند، دولت، مجلس و قوه قضائیه به عنوان اصلحترین نهادها برای احقاق حقوق و محافظت از منافع عمومی، باید حساسیت بالاتری در این موضوع به خرج دهند.