داتیکا-زنان مریخی،مردان ونوسی؛ این کتاب برای همه نامی آشناست .کتابی که از تفاوت های روحی و روانی زنان و مردان سخن می گوید و به نوعی تلاش دارد پرده از اسرار احساسی زنان و مردان بردارد. تفاوت هایی که هر چقدر هم فمنیست باشی اما در دنیای واقعی وجود دارند و حالا به فضای مجازی هم رسیده اند. تحقیقات اخیر بر روی کاربران مونث اینستاگرام براین تفاوتها صحه گذاشته است.
براساس پژوهش تیم تحقیقاتی داتیکا که بر روی جامعه آماری کاربران خانم ایرانی در اینستاگرام صورت گرفته، مشخص شده که زنان ایرانی از دنیای مردانه اطرافشان که پر از خشم و نفرت است احساس ترس میکنند. اما راهکاری این کاربران برای مقابله با ترسشان در پیش گرفتهاند از نتیجه این تحقیق جالب تر است.
به گزارش داتیکا، این تحقیق با روش تحلیل محتوای کیفی صورت گرفته و به تحلیل پستها و کامنتهای زنان ایرانی اینستاگرام پرداخته است.
بر اساس این تحقیق، آرمان بزرگ زنان ایرانی در اینستاگرام، برای احیای نقشهای جدید در اجتماع است. آنها به جای نگرانی از مشکلات ریز و درشت زندگی روزمره، در تلاش برای دستیابی به تحولات جدید و کشف رویدادهای تازه هستند. برای مثال، به جای تاکید بر سختیها و مصائب زندگی، روی لوکیشن، موسیقی، شعر و جزئیات این چنینی مطالبشان تمرکز دارند.
نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که محوریت اصلی در نشر مطالب این کاربران “خانواده” بوده است. در همین راستا زنان ایرانی با نشر مطالبی چون ارزشهای سنتی، تصاویری به یادماندنی از زندگیشان، بازتاب فضای سرشار از عشق خانه، غذاهای خوشمزه و رنگارنگ و همچنین مهربانی بین اعضای خانواده، به مقابله با ترس بزرگشان پرداخته اند. اما ترس بزرگ این کاربران از چیست؟
در واقع حلقه مفقوده ماجرا درست در دست مردان است. در این نمونه از تصاویری که در بالا به آنها اشاره شد جای خالی مردان به شدت حس میشود. به خصوص غیبت مردان در صفحات شخصی (private) به اوج میرسد. نتایج این پژوهش نشان میدهد آنچه بیش از هرچیزی موجب نگرانی بانوان ایرانی اینستاگرام است عبارتند از:
- نگرانیهای زناشویی
- دوری از نگاه آلوده مردان
- خشونت
- بازنمایی زنان در مشاغل و نقشهای مهم اجتماعی
نکته مهم در این میان آن است که تحلیل محتوای مطالب این کاربران نشان میدهد که آنها عموما برای خود هویت فردی مستقلی قائل میشوند و خود را شخصیتهای وابسته به مردان نمیدانند. در همین راستا ساختارهای سنتی زندگی زناشویی و وابستگی بیش از حد به مردان در میان این کاربران مذموم برشمرده شده و امری تقبیح شده است.
و در نهایت، باید به این نکته اشاره کرد که زنان ایرانی در شبکههای اجتماعی مثل اینستاگرام، به دنبال مبارزه با تبعیض جنسیتی هستند. در همین راستا کار تا آنجا پیش رفته است که دنیای مردانه پیرامونشان را سرشار از خشونت، ترس و ابهام میدانند. این تحقیق هم نشان از تفاوت درک زندگی در زنان و مردان است که در واقع نهی نکردن آن می تواند از زنان و مردان مکمل های خوبی بسازد.