داتیکا: بعضی از کتاب‌ها در طول تاریخ بشر دنیا را تغییر داد‌ه‌اند و دیدگاه ما نسبت به خودمان و یا جهان پیرامونمان را دگرگون کرده‌اند. شاید این کتاب ها زندگی بسیاری از ما را ساخته و یا آن را تباه کرده‌اند. «آرمان شهر» اثر «تامس مور» یکی از همین کتاب هاست. کتابی الهام بخش برای پیشگامان اندیشه که ایده‌های مدنیت را بیان می کند.
به گزارش داتیکا، «آرمان‌شهر» اثر «تامس مور» فیلسوف اجتماعی، سیاست‌مدار، و از افراد مشهور دوران رنسانس در انگلیس، شرح کشوری فرضی به نام آبراکسا است که فرمانروای آن، یوتوپوس فرمان داده است تا پیرامون سرزمین این کشور تنگه‌هایی بکنند و آن را به صورت جزیره‌ای جدا از سرزمین های دیگر در آورند. دریانوردی، به طور ناگهانی از این جزیره گذر می‌کند و پنج سال در آن زندگی می‌کند و تنها به این علت به اروپا بر می‌گردد که سازمان عاقلانه و عادلانه آن جزیره را به اروپاییان بشناساند.
توماس مور در آرمان‌شهر تصویری خارق‌العاده از جزیره‌ای دورافتاده را ترسیم می‌کند که در آن جامعه‌ی کامل، مردم در آرامش و هماهنگی زندگی می‌کنند. جایی که نامش به معنای “هیچ کجا” است.
آرمان‌شهر تامس مور، کتابی است که با سرنوشت تمدن اروپایی پیوندهایی ژرف دارد. در این کتاب از مسایلی مانند فراهم کردن ابزار آسان میری برای بیمارانِ درمان ناپذیر، کیفرشناسی، به نژادگری، طلاق، پشتوانه طلا برای پول، حقوق زنان، آموزش دولتی، رواداری دینی و حتی مسایل زیست بومی سخن به میان آمده است.
واژه‌ی آرمان‌شهر (utopia) برای نخستین بار توسط توماس مور در همین کتاب به کار گرفته شد. پیش‌تر مفهوم‌های مشابهی از این واژه در آرای فلاسفه یونان باستان (افلاطون و ارسطو) عرضه شده و در فلسفه اسلامی از آن به عنوان «مدینه فاضله» یاد شده است. تامس مور با ارائه تصویری جدید، ساختاری دیگر از آرمان شهر را ارائه کرد. وی کتاب آرمان شهر را تحت تأثیر جمهوری افلاطون و با توجه به مواردِ ناعادلانه دانسته شده در ستایش دیوانگی اثر اراسموس نوشت.
آرمان‌شهرخواهی (utopianism) عبارت است از دلبستگی به ایجاد یا خیال‌پردازی درباره‌‌ی یک نظم اجتماعی آرمانی. از روزگار افلاطون تاکنون بسیاری از نویسندگان طرح جامعه‌های آرمانی ریخته‌اند و همچنین بسیاری از گروه‌های دینی و بهبودخواهان سیاسی در اروپا کوشش‌هایی برای برپاکردن جامعه‌های آرمانی کرده‌اند.
مدینه فاضله افلاطون، قدیمی‌ترین نمونه این جامعه یا شهر تخیلی است، ولی این اصطلاح بیشتر پس از انتشار کتاب مور فراگیر شد و در سده‌های بعد، آثار بسیاری درباره جامعه آرمانی در اروپا از جمله «شهر آفتاب» کامپانِلّا، «آتلانتیس جدید» فرانسیس بیکن، «دنیای صنعتی جدید» فوریه، «۱۹۸۴» جورج اورول، «سفر به ایکاری» اتین کابه و «دنیای قشنگ نو» هاکسلی، نگاشته شد.
نویسنده در اتوپیا با نگاهی وسیع‌تر، اما انتقادی به سازمان‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی انگلستان رویکردی سوسیالیستی در ترسیم جامعه آرمانی خود دارد؛ نفی مالکیت خصوصی وجه مشخصه آن را تشکیل می‌دهد، اما برخلاف جامعه کمونیستی به نوعی توجه به مسائل دینی نیز داشته و خانواده را همچون جوامع دینی اساس و پایه جامعه آرمانی خود قرار می‌دهد. اتوپیا در حالی پرآوازه شد که توماس مور پیش‌تر ادعا کرده بود این کتاب را صرفاً برای سرگرمی نوشته و قصد نداشته است آن را در اختیار خوانندگان قرار دهد. این اثر مور، در قرن شانزدهم در طرز تفکر رهبران نهضت‌های مذهبی با گرایش‌های سوسیالیستی آلمان همچون لوتر و نیکلا اشتورک و توماس مونتزر تأثیر گذاشت. نوشته او در شکل‌گیری نظریه کمونیزم به خصوص در نیمه دوم قرن هجدهم تأثیر بسیار عمیقی داشت.
کتاب آرمان‌شهر با ترجمه‌ی «داریوش آشوری» و «نادر افشار نادری» توسط انتشارات خوارزمی و همچنین ترجمه‌ی نسرین مجیدی توسط انتشارات روزگار نو منتشر شده است.
