تیک‌تاک، شبکۀ اجتماعی‌ای که نوجوان‌ها به تسخیر خود درآورده‌اند، سیارۀ بیگانه‌ای است که در آن چهارده پانزده ساله‌های معمولی، از فوق‌ستاره‌های هالیوودی مشهورترند. اما در تیک‌تاک چه می‌گذرد و چطور به اینجا رسیده است؟ ریچل مانرو، جستارنویس، در این باره مطلبی نوشته که در وبسایت مجله اتلانتیک منتشر شده است. وبسایت ترجمان نیز این مطلب را تحت عنوان «تیک‌تاک: پلتفرمی که دنیای نوجوان‌ها را منفجر کرده است» با ترجمۀ علیرضا شفیعی‌نسب منتشر کرده است. متن زیر چکیده‌ای از این ترجمه است:
فرهنگ نوجوان قبلا زیرشاخه‌ای از فرهنگ عامه بود. اما امروزه اگر با یک نوجوان آمریکایی صحبت کنید، متوجه می‌شوید که این گروه انگار در دنیای سرگرمی متفاوتی زندگی می‌کنند، دنیایی که در آن هم مصرف‌کننده و هم تولیدکنندۀ محتوا هستند. یکی از این سرگرمی‌ها تیک‌تاک است. تیک‌تاک در فصل بهار از رکورد ۲ میلیارد دانلود گذشت و همه‌گیری ویروس کرونا هم یکه‌تازی آن را تسریع بخشید.
با این حال در طول تابستان، رئیس‌جمهور آمریکا که، با استناد به مسائل مربوط به حریم خصوصی، این برنامک چینی را تهدید به ممنوعیت یا فروش اجباری کرد. اما نبرد دونالد ترامپ با تیک‌تاک حاصل چندانی نداشت و نتوانست جلوی سرعت رشدش را بگیرد. در این میان مجلات و وب‌سایت‌های عامه‌پسند نیز، به پوشش اخبار ستاره‌های نوجوان این پلتفرم پرداختند. سلبریتی‌های جدیدی که فیلم نمی‌سازند، روی فرش قرمز راه نمی‌روند، در واقع هیچ‌کاری نمی‌کنند، فقط با خانواده‌شان هستند و به کارهای روزمره می‌پردازند. این روزها آن‌ها درخانه‌های تولیدمحتوا، تقریبا تیم رسانه‌ای کاملی را مستقر کرده‌اند و ویدیوهای یک دقیقه‌ای می‌سازند و پولدار و مشهور می‌شوند.
گرایش این برنامک بر سرگرمی است. مثلا در زمانی که دیگر پلتفرم‌های شبکۀ اجتماعی مملو از رسوایی‌های سیاسی بود، تیک‌تاک بر تفریح و سرگرمی تأکید داشت. تعهد چنین برنامک‌هایی نسبت به سبک‌بالی هم جالب است و هم نگران‌کننده. مثلا وقتی بایت‌دنس متهم به سرکوب پست‌های مربوط به اعتراضات در حمایت از دموکراسی در هنگ‌کنگ شد، این شرکت ادعا کرد سانسوری در کار نبوده و آن پست‌ها صرفا برای کاربران به اندازۀ چالش‌های رقص جذابیت نداشته‌اند.
ویژگی مهم این برنامک صفحه‌ای به نام «برای تو» یا «FYP» است. صفحۀ برای تو عمدتا مبتنی بر سفارشی‌سازی منفعلانه است، بدین صورت که الگوریتمی الگوهای تماشایتان را تحلیل می‌کند، به علاقه‌هایتان پی می‌برد و فورا فید را طبق ذائقۀ شما تنظیم می‌کند. بخشی از لذت تیک‌تاک این است که ببینید صفحۀ برای تو هرروز چه خرده‌فرهنگ پیش‌بینی‌نشده‌ای را برایتان رو می‌کند. این برنامک ابزارهای پیشرفته‌ای برای ادیت ویدیو و نیز مجموعه‌ای از صداها و ترانه‌ها در اختیار تولیدکنندگان می‌گذارد تا از آن‌ها استفاده کنند.
علاوه بر این، میم‌ها هم به محتوای تیک‌تاک دامن می‌زنند، میم‌هایی نظیر چالش‌های رقص، فرمت‌های خاص لطیفه یا کلیپ‌های صوتی‌ای که کاربران تکرار یا مسخره‌شان می‌کنند. برای کسانی که با تیک‌تاک آشنا نباشند، این برنامک همچون ملغمۀ دیوانه‌واری از ترندها و لطیفه‌های خودمانی به نظر می‌رسد. این کیفیت خودارجاعی باعث می‌شود بسیار به مذاق فرهنگ نوجوانان خوش بیاید.
با اینکه معروف شدن در تیک‌تاک آسان به نظر می‌رسد اما شهرت برای نوجوانان در پلتفرم‌های این چنینی بسیار موقتی است. در الگوی قدیمی‌تر سلبریتی‌گری، استودیوها و آژانس‌ها از ستارگان حمایت می‌کردند تا جذابیتی ماندگار برایشان رقم بزنند. اما ستارگان جوان تیک‌تاک در دنیایی بزرگ شده‌اند که شهرت می‌تواند هر لحظه فرا برسد و در چشم‌به‌هم‌زدنی هم از بین برود. ترندها به سرعت پدید و ناپدید می‌شوند. حتی پلتفرم‌ها هم دوامی ندارند. تعداد انگشت‌شماری از تولیدکنندگان تیک‌تاک نیز در رسانه‌های بزرگ‌تر، قدیمی‌تر و باثبات‌تر به کار گرفته می‌شوند. برخی دیگر نیز شتابان به پیش می‌آیند تا خود را به دیگران برسانند اما سرانجام یا موفق نمی‌شوند و یا علاقه‌شان را از دست می‌دهند.
