“همراه اول ۱۷ اسفندماه ۹۹ از موتور جستجوی بومی «ذره‌بین» رونمایی کرد.“، ” دبیر شورای فضای مجازی: باید یک پیام رسان داشته باشیم که ۵۰ درصد اطلاع‌رسانی کشور را انجام دهد.” ، ” اینترنت بومی به زودی رونمایی خواهد شد.” و … این اخباری است که مدت هاست مورد توجه کاربران فضای مجازی قرار دارد.بعد خبر جدی شدن ماجرای تحریم های اقتصادی ایران توسط آمریکا و غرب اما، ماجرای بومی سازی فضای مجازی رنگ و بوی جدی تری به خود گرفت و دولتی ها به دنبال راهی برای خلاصی از غرب در حوزه فضای مجازی بوده و هستند.البته که کاربران ایرانی، آنقدر فیلتر و سانسور دیده اند که به این سخنان خوشبینانه نگاه نکنند، اما در هر حال تلاش ها برای ایجاد شبکه های اجتماعی داخلی، موتورهای جستجو داخلی و کلا اینترنت بومی ادامه دارد.
به گزارش داتیکا به نقل از وب‌سایت وزارت امور خارجه، حالا هم که ماجرای قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین داغ است و بخش مربوط به فضای مجازی و اینترنت آن ، مورد توجه کاربران و کارشناسان حوزه فن آوری اطلاعات قرار گرفته است.در سند جامع همکاری‌های ۲۵ ساله بین ایران و چین آمده است که توسعه خدماتی همچون موتورهای جست‌وجوگر، پیام‌رسان‌ها، گوشی و لپ‌تاپ در دستور کار قرار خواهد گرفت.
ماجرا هم از این قرار است که، سند جامع همکاری‌های ۲۵ ساله بین ایران و چین درنهایت پس از ۵ سال از آغاز رایزنی‌ها، روز هفتم فروردین ۱۴۰۰ به امضای مقامات دو کشور رسید. ایران و چین از این سند به‌عنوان نقشه راهی برای تحقق همکاری‌های جامع راهبردی بین دو کشور استفاده خواهند کرد؛ البته برای اجرایی شدن مفاد این سند نیاز به بررسی جداگانه‌ی راهکارها و توافق دو کشور خواهد بود.
سند همکاری‌های ایران و چین برنامه‌های سیاسی-راهبردی، اقتصادی و فرهنگی دو کشور را در افقی بلندمدت دنبال می‌کند. بخشی از این برنامه‌ها مربوط به همکاری در حوزه فناوری و ارتباطات می‌شود. در سند ۱۸ صفحه‌ای که تحت عنوان متن فارسی نسخه نهایی پیش‌نویس قرارداد ایران و چین به همراه ضمایم آن در مطبوعات و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است، بخشی به «همکاری در زمینه فناوری و ارتباطات از راه دور» اختصاص دارد.
این بخش شامل چهار دسته می‌شود:
۱.تعریف پروژه‌های مشترک برای توسعه و تقویت شبکه زیرساخت‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی
توسعه نسل پنجم ارتباطات از راه دور (۵G)
خدمات اساسی (شامل موتورهای جست‌وجوگر، پست الکترونیک و پیام‌رسان‌های اجتماعی)
تجهیزات ارتباط از راه دور (شامل مسیریاب GPS، سوئیچ، سرورها و ذخیره اطلاعات)
تجهیزات کاربر نهایی (شامل تلفن همراه، تبلت، لپ‌تاپ)
۲.گفت‌وگو درباره همکاری‌های ممکن در خصوص توسعه نرم‌افزارهای پایه (از قبیل سیستم‌عامل رایانه‌ها و تلفن‌های همراه، مرورگرها و آنتی‌ویروس‌ها) و اجرای چنین همکاری‌هایی در موعد مناسب
۳.تعریف پروژه‌های مشترک و آزمایشی در زمینه فناوری‌های هوشمند و هوش مصنوعی
انجام تحقیقات مشترک توسط دانشگاه‌های دو کشور و توسعه همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان و اکوسیستم کسب و کارهای نوآورانه و استارتاپ‌ها
۴.تقویت همکاری‌ها در طرح‌های طیف فرکانس رادیویی و هماهنگی در فرکانس‌های ماهواره‌ای در صحنه بین‌المللی و …
پیش از این هم محمدصالح جوکار، نماینده مجلس یازدهم، شهریورماه گفته بود یکی از محورهای همکاری در سند همکاری ایران و چین مربوط به فضای مجازی است و در همین زمینه چین قصد دارد به ایران برای ایجاد اینترنت ملی کمک کند.
گفتنی است، چین پیشروترین کشور در زمینه‌ی ارائه‌ی سرویس‌های بومی و قطع دسترسی مردم از سرویس‌های جهانی است. دسترسی مردم چین به پیام‌رسان‌ها، یوتیوب، موتورهای جست‌وجو از جمله گوگل و صدها سرویس محبوب جهانی مسدود شده است و در عوض سرویس‌های بومی ارائه شده و مورد استفاده مردم قرار می‌گیرند. چینی‌ها برای تمام شبکه‌های اجتماعی و سرویس‌های پرمخاطب دنیا جایگزین بومی ساخته‌اند.
چینی‌ها همچنین در زمینه‌ی توسعه زیرساخت‌های نسل پنجم شبکه‌های مخابراتی سیار (۵G) پیشرو هستند و احتمالا در توسعه‌ی زیرساخت‌های مخابراتی کشور نقش مهمی ایفا خواهند کرد.حالا باید منتظر ماند و دید نتیجه این قرارداد به اینترنت ملی ختم می شود و آیا این اینتدنت با فیلتر و سانسور همراه خواهد بود یا نه؟