نگرانی از بابت نفوذ اپ‌ها به موبایل‌ها، از زمانی که مشخص شد از برخی داده‌ها برای اهداف خاص استفاده می‌شود، جدی‌تر شد. اینستاگرام چگونه صدای ما را می‌شنود؟
تجربه جمعی درباره اینستاگرام
گزارش‌های متعددی در رسانه‌های داخلی و خارجی درباره احتمال شنود اینستاگرام منتشر شده است.چنین روایت‌هایی بر مبنای شواهدی قرار دارد که در مورد ارائه تبلیغ‌های این شبکه اجتماعی در زمان‌های خاص مطرح می‌شود. به این معنا که کاربران درباره موضوعی با دیگران صحبت می‌کنند و چند روز یا حتی چند ساعت بعد، یک پست درباره آن موضوع در بخش اکسپلور اینستاگرام آنها به نمایش در می‌آید. این اتفاق شگفت‌انگیز، زمانی بسیاری از شهروندان را متعجب می‌‌کرد. در آغاز برخی تصور می‌‌کردند که دچار نوعی توهم شدند، یا مثلا دلیل آن را جستجوی پیشین خود می‌دانستند، حتی ممکن بود فکر کنند که بر حسب اتفاق، با همان موضوع برخورد کرده‌اند.
حالا اما عموم مردم به صورت تجربی به این نتیجه رسیده‌اند که احتمال شنیده شدن صدای آنها توسط اینستاگرام، تحلیل داده‌ها و ارائه تبلیغات یا محتوایی مربوط به آن وجود دارد.
پاسخ اینستاگرام چیست؟
پس از افزایش تعداد گزارش‌ها از شنود اینستاگرام، این مجموعه اعلام کرد که اینستاگرام به صدای کاربران خود گوش نمی‌دهد زیرا چنین اقدامی برای آنها مشکل‌ساز است. این ادعا چنین تفسیر شد که اینستاگرام می‌تواند صدای کاربران خود را بشود اما احتمالاً دو عامل سد راه اقدام مستقیم به شنود باشد؛ نخست عدم صرفه اقتصادی در مورد پردازش اطلاعات و دوم محدودیت‌های سیاسی و قانونی.
فیسبوک (که چند سالی در یک مجموعه متا با اینستاگرام همراه است) نیز در بازه‌ای اعلام کرده بود که صرفه اقتصادی در این کار وجود ندارد. این مجموعه در پاسخ به چنین پرسشی که آیا کاربران خود را شنود می‌کند یا خیر گفته است: «نه. ما می‌دانیم که گاهی اوقات تبلیغات می‌توانند آنقدر خاص باشند، به نظر می‌رسد که باید از طریق میکروفون شما به مکالمات شما گوش دهیم، اما اینطور نیست.»
این موضوع را از CAHT GPT هم پرسیدیم که در پاسخ به این سؤال که آیا اینستاگرام صدای ما را می‌شنود یا خیر، گفت: «اینستاگرام جزء شرکت‌ها و سرویس‌هایی است که صدای کاربران را برای اهداف غیرمجاز یا بدون اجازه شنود نمی‌کند. این یک حقوق کاربران و یک الزام قانونی است. اگرچه در گذشته رخداد‌هایی رخ داده که نشان می‌دهد برخی از شرکت‌ها یا سازمان‌های نافلی قوانین ممکن است اطلاعات کاربران را بدون اجازه آنها شنود کنند. اما باید توجه داشت که این یک استثنا بوده و تعداد کمی از شرکت‌ها و سرویس‌ها از این آزمایش‌ها استفاده می‌کنند و بیشتری از سرویس‌های معتبر بزرگ تلاش می‌کنند تا اطلاعات کاربران را محافظت کنند. به هر حال، اگر نگرانی در مورد حفظ حریم شخصی خود دارید، می‌توانید از تنظیمات حریم خصوصی و مجوز‌های سرویس‌ها استفاده کنید و از ارائه اطلاعات خودداری کنید.»
ایستاگرام چگونه صدای ما را می‌شنود؟
حالا اگر بر اساس تجربه‌های عمومی فرض را بر این بگذاریم که اینستاگرام صدای کاربران را شنود می‌کند، چگونه می‌تواند این کار را انجام دهد؟ دسترسی‌های ارائه شده به اینستاگرام توسط شخص کاربر، در ابتدای عضویت در این شبکه اجتماعی، عاملی مهمی برای دسترسی اینستاگرام به صدا، تصویر و لوکیشن کاربر است. Settings > Privacy > Microphone مسیر این دسترسی است که کاربران می‌توانند آن را محدود کنند و پس از مدتی نتیجه آن را ببینند.
یکی از روش‌هایی که به پلتفرم‌ها اجازه می‌دهد مکالمات را با تبلیغات مرتبط کنند، ردیابی موقعیت مکانی افراد است. حتی زمانی که کاربران به اپ رسانه‌های اجتماعی وارد نشده‌اند، پلتفرم‌هایی مانند فیسبوک می‌توانند مکان تلفن‌های همراه آنها را با اجازه خودشان ردیابی کنند. اگر کاربر در مجاورت دوستی که اخیراً به صورت آنلاین با او ارتباط برقرار کرده است، در مورد یک محصول خاص گفتگو کند، پلتفرم هم می‌تواند با این صحبت‌ها ارتباط برقرار کند و تبلیغات مرتبط را به فرد نشان دهد.
پس از این قدم، مشخص نیست اینستاگرام به چه شکل صدای کاربران را می‌شنود؛ به عبارتی ابزار سخت‌افزاری و نرم‌افزاری آن دقیقاً چیست و چگونه داده‌ها را پردازش می‌کند. اینستاگرام نیز تاکنون شکل این فناوری را شفاف نکرده است اما به باور کارشناسان فناوری اطلاعات، به نظر نمی‌رسد اینستاگرام شکلی سنتی از شنود فعال را دنبال کند، زیرا ذخیره، پردازش و تحلیل این اطلاعات به شکل مستمر، چندان به صرفه و ممکن نیست.
شنود تلفن‌های همراه توسط دیگر اپلیکیشن‌ها
مشکل امنیت اطلاعات فقط به اینستاگرام خلاصه نمی‌شود. فیسبوک و اینستاگرام شاید مشهور‌ترین مجموعه‌هایی باشند که نام آنها با جمع‌آوری اطلاعات کاربران گره خورده است اما این مسأله را باید کمی فراتر از این دو اپلیکیشن جستجو کرد.
به طور کلی تلفن‌های همراه هوشمند، زمانیکه روشن می‌شوند، توانایی قرارگرفتن در قالب یک ابزار شنود را دارند. شبکه‌های اجتماعی و پتلفرم‌های معروف جهانی، این پتانسیل را تشدید می‌کنند. اگرچه در ظاهر و با منطق برخی شهروندان، این مسأله چندان مشکلی برای کاربر به وجود نمی‌آورد و تنها یک ابزار تبلیغاتی و تجاری است؛ اما مسأله می‌تواند به این سادگی نباشد و در ابعاد نظامی، امنیتی، سیاسی و جامعه‌شناسی نیز مورد سوءاستفاده برخی قرار گیرد.
